Cách nhìn thứ nhất: Dùng thời gian để nhìn người
Dùng thời gian để nhìn người, tức là sau lần gặp đầu tiên, chúng ta cần có một người thời gian để bình tĩnh quan sát đối phương. Thường thì khi gặp lần đầu chúng ta sẽ có những quan niệm đánh giá khác nhau, vậy nên yếu tố tình cảm đôi khi khiến ta nhìn người nhầm.
Thông thường chúng ta chỉ hiểu rõ một người khi gắn bó với người ấy và câu tục ngữ “Thức lâu mới biết đêm dài, chơi lâu mới biết là người có nhân” vẫn đúng trong cuộc sống hiện tại. Để thời gian trôi chảy tự nhiên và chúng ta sẽ nhận ra tính cách, kiểu người.
Nếu dùng ‘thời gian’ để nhìn người có thể nhận ra một số kiểu người đặc trưng dưới đây:
– Người không thành khẩn: Vì anh ta không thành thực, do vậy lúc đầu rất nhiệt tình, sau đó lại thờ ơ. Lúc đầu thân thiện, sau lại xa lạ.
– Người nói dối: Nói dối lâu, sau đó sẽ lộ ra kẽ hở từ đầu đến cuối. Dùng “thời gian” chính là công cụ sắc bén để kiểm nghiệm những lời nói dối đó.
– Người lời nói không đi đôi với hành động: Loại người này nói và làm là hai chuyện hoàn toàn khác nhau. Dùng “thời gian” để nhìn nhận có thể phát hiện ra sự không đồng nhất trong lời nói và hành động.
Cách nhìn người qua thời gian này có có ý nghĩa sâu xa ở bên trong. Để học cách nhìn người, trước hết chúng ta phải học cách điềm tĩnh, không vội vàng phán xét ngay lập tức.
Cách nhìn thứ hai: Nhìn người qua đánh giá 360 độ
Chúng ta hoàn toàn không thể phủ nhận lợi thế của cách dùng “thời gian” để nhìn người. Thế nhưng, trong trường hợp cấp bách, chúng ta chỉ có vài ngày để xác định đúng đắn mối quan hệ, có thể là hợp tác trong công việc kinh doanh hay ký kết hợp đồng nào đó, chúng ta cần sử dụng tới một cách nhìn người khác.
Chúng ta có thể vận dụng cách nhìn người qua nghe ngóng từ mọi phía hay đánh giá 360 độ. Thường thì việc tìm ra những điểm tương đồng nhất khá là quan trọng. Những điểm tương đồng giữa các ý kiến bình luận, nhận xét, cũng có thể là điểm chủ yếu trong tính cách của anh ta, qua đó chúng ta có thể có cái nhìn khái quát về một người.
Đôi khi, chúng ta cũng có thể đánh giá người đó dựa trên đối phương vốn gặp mặt ta. Bởi vì có câu ‘ngưu tầm ngưu, mã tầm mã’. Một người có thể đưa ý kiến chân thực thì chứng tỏ họ có gắn bó với người ấy. Và điều gì lại khiến họ gắn bó lâu dài được như vậy? Là do họ có điểm chung, có thể là cách sống, đạo đức, văn hóa, trình độ…
Ngoài ra, chúng ta còn có thể đánh giá nhờ quan sát gia đình của người này. Hãy xem cách họ cư xử với cha mẹ như thế nào, đối với anh chị em, vợ chồng, con cái ra sao, đối với hàng xóm như thế nào. Có thể nói đây là cách tốt nhất.
Cách nhìn 3: Dùng điểm tương đồng, sở thích để nhìn người
Trước khi bàn về cách nhìn người này, chúng ta cùng tìm hiểu một ngụ ngôn Hy Lạp: “Có một vị quân vương nuôi vài con khỉ trong nhà. Anh ta luyện cho chúng cách nhảy múa, và mặc cho chúng những bộ quần áo tuyệt đẹp, đeo cho chúng những chiếc mặt nạ hình mặt người. Khi lũ khỉ nhảy múa trông rất giống như người thật. Một ngày kia, vị quân vương bắt bọn khỉ nhảy múa cho các triều thần thưởng thức. Diễn xuất điêu luyện của lũ khỉ đã nhận được nhiều tràng vỗ tay khen ngợi. Nhưng trong số các triều thần, có một vị đã cố ý làm rơi một trái chuối trên sàn nhà. Những con khỉ thấy vậy đã tháo lớp mặt nạ, lao vào để tranh nhau trái chuối. Kết quả là cuộc trình diễn tinh vi của lũ khỉ đã trở thành trò chế giễu cho mọi người”.
Qua câu chuyện ngụ ngôn ở trên, chúng ta thấy rằng bản tính của chú khỉ vẫn không thay đổi, dù đã được học nhảy múa và đeo mặt nạ. Khỉ vẫn là khỉ, nhìn thấy trái chuối sẽ lộ nguyên hình. Cũng vẫn đúng nếu ta đem so sánh giữa con người với các chú khỉ ở trên.
Con người ta trong cuộc sống hàng ngày dường như cũng đang đeo những chiếc mặt nạ để đóng các vai và biểu diễn trên sân khấu của cuộc đời. Do vậy, kẻ tiểu nhân đang đeo mặt nạ của người quân tử. Kẻ ác đeo mặt nạ của người lương thiện. Kẻ háo sắc đeo mặt nạ của người đoan chính, tử tế. Đây cũng là điều khiến xã hội dần bại hoại và gây ra nhiều hậu quả khôn lường.
Con người này tự mình đánh mất bản thân. Chúng ta nên hướng thiện, hữu xạ tự nhiên hương. Nếu chúng ta hành xử không đúng, thì dù có tài ngụy trang đến đâu vẫn sẽ phát hiện ra.
Biểu hiện của con người có thể không trực tiếp giống như khỉ, nhưng cho dù anh có cải trang thế nào, gặp phải thứ trong lòng yêu thích, anh ta sẽ vô thức và hiện rõ bộ mặt thật của chính mình. Do vậy, kẻ háo sắc bình thường rất tử tế nhưng nhìn thấy người đẹp, hai mắt sẽ dán chặt vào người đẹp, ngôn từ thất thái. Kẻ thích đánh bạc bình thường không đam mê, nhưng nhìn thấy chiếu bạc không thể kìm nén được bản thân.
Chúng ta đối nhân xử thế, tất nhiên không muốn làm hại đến ai, không phải dẫn dụ họ sa ngã mà chỉ là tìm cách bộc lộ rõ bản chất của họ. Áp dụng trên thực tế, bạn có thể chủ động tạo tình huống để người đó bộc lộ những sở thích, ham muốn của mình, khiến anh ta quên mất mình đang đóng vai gì, từ đó lộ rõ bộ mặt thật.
Nếu bạn không có năng lực sắp xếp tình huống, vậy thì bạn nên tận dụng mọi cơ hội để quan sát anh ta trong những tình huống mà anh ta không ngờ nhất, như khi tiếp xúc với một người phục vụ, một người ăn xin, một đứa trẻ con, một người xa lạ… Quan sát này có ý nghĩa sâu sắc hơn so với sự sắp đặt vì đối tượng bị quan sát không phòng bị, bộ mặt thật lộ ra tương đối sát thực.
Nói chung, cách nhìn người được xem như một kỹ năng sống quan trọng mà chúng ta cần rèn luyện. Tuy nhiên, có câu rằng: “Thay đổi chính mình, thay đổi thế giới”. Điều gì đến với chúng ta cũng không hề ngẫu nhiên, đôi khi phụ thuộc chủ yếu vào bản thân mình. Muốn mọi chuyện suôn sẻ chúng ta cần trở nên tốt hơn, đặc biệt trong tính cách, lối sống, đạo đức Hy vọng rằng 3 cách nhìn người trên đây sẽ có ích trong cuộc sống của bạn.